In 2002 introduceerde Aprilia de Tuono. Acht jaar en 18.000 verkochte motoren later presenteert de fabrikant tijdens de Eicma 2010 de opvolger, de Aprilia Tuono V4R 2011. Een van de meest opvallende wijzigingen aan de voorkant van de motor zijn de “R1” katachtige koplampen en zes LED lampjes in het midden. Het kleine ruitje is niet gewijzigd ten opzichte van het 2006 model Tuono, erg veel windbescherming is hierdoor nog steeds niet aanwezig en boven de 120 km/u heb je erg veel hinder van turbulentie. Om nekproblemen te voorkomen is een vervangingsruitje aan te raden, echter opvallend genoeg ontbreekt een ruitje in het officiële accessoirespakket. De twee kilo lichtere geluidsdemper dan die van de RSV4 zorgt voor een rauwe, diep donkere brul. Als dit niet voldoende is dan zijn een compleet Akrapovic race kit en een E3 goedgekeurde slip-on set verkrijgbaar.

Start
Na het indrukken van de startknop komt de motor zonder vertraging in een keer tot leven, het vinden van de eerste versnelling gaat soepel en direct. Het terugschakelen naar de neutrale stand gaat eveneens gemakkelijk. Bij het oude model waren soms meerdere pogingen nodig. Ook het wegrijden gaat opvallend vlot zonder een bokkend motorblok. Het gebruik van de koppelingshendel in het lagere toerengebied is hierdoor minder nodig en zorgt voor meer rijplezier. De handelbaarheid van de motor is uitstekend te noemen. Eenmaal in een bocht wijkt de motor niet meer af van de ingezette lijn, ook in de langzamere bochten. Voor de openbare weg is de vering precies goed, lekker strak en sportief. Voor het circuit is aan de voorkant van de vering nog wel iets te verbeteren. Overigens doet de gouden voorvork vermoeden dat deze door Öhlins is gefabriceerd. Aprilia zet de koper hiermee op het verkeerde spoor, de volledig instelbare voor- en achtervering is door de firma Sachs onder handen genomen.

Rijeigenschappen
Wanneer je op het nieuwe, verlaagde en minder gladde zadel gaat zitten valt de comfortabele zitpositie direct op. De benen sluiten prettig rond de 17-liter (incl. 4 liter reserve) benzinetank. Ook zijn de voetsteunen verlaagd in vergelijking met de “oude” Tuono. Ondanks de handgrepen voor een passagier is al vrij snel duidelijk dat de motor eigenlijk ontworpen is voor solo gebruik. De ruimte voor een passagier is namelijk echt minimaal. Het dashboard met analoge toerenteller is duidelijk afleesbaar, de boordcomputer geeft nagenoeg alle informatie die de rijder nodig heeft zoals een versnellingsindicator, gekozen motorkarakteristiek en eventueel de APRC mappings. Het APRC is tijdens het rijden op eenvoudige wijze aan de linkerkant van de stuurhelft te bedienen. Vooral de 3 standen van het ride by wire systeem werken verbluffend goed. Wanneer er stapvoets gereden moet worden is de minder felle gasreactie in de Road modus duidelijk voelbaar. Bij het rijden op binnen- en snelwegen in de Sport modus is een draai aan de gashendel zonder terugschakelen voldoende om snel in te kunnen halen. In de Track modus word je nagenoeg gelanceerd. Voor een naked bike is dit een waanzinnige ervaring. Om het vermogen en de door Aprilia opgegeven topsnelheid van 270 km/h tot stoppen te brengen, zijn twee 320mm remschijven en radiaal opgehangen Brembo remmen gemonteerd. De remkracht is fantastisch, ondanks het gemis van ABS. Met veel gevoel en met twee vingers aan de hendel sta je in een mum van tijd stil.

Elektronica
De V4R is volgens Aprilia de krachtigste motorfiets in het naked bike segment. Om het vermogen, het koppel en de “double soul” bruikbaar te maken voor elke rijder en elke omstandigheid, is de motor standaard uitgerust met ride by wire in drie verschillende standen, Track, Sport en Road. De Track modus levert op elk gewenst moment het volledig vermogen van 167 pk. In de Sport modus wordt eveneens het maximale vermogen geleverd echter de gasrespons is iets vriendelijker. Voor het rijden in stedelijk gebied of op nat wegdek is de Road optie de ideale keuze. In deze stand ligt het vermogen over het gehele toerengebied 25% lager, de gasreactie is onder alle omstandigheden bruikbaar. Het Aprilia Performance Ride Control omvat de tweede generatie Aprilia Traction Control (ATC) met acht verschillende standen. Afhankelijk van de hellingshoek en de gasstand grijpt het systeem in om het uitbreken van het achterwiel te voorkomen. Om een vliegende start en een onverwachte wheelie te beteugelen zijn het Aprilia Launch Control (ALC) en Aprilia Wheelie Control (AWC) in het pakket opgenomen. De beide -in drie standen verstelbare- systemen zorgen ervoor dat het volle vermogen zonder een liftend voorwiel op het asfalt wordt overgebracht. Het Aprilia Quick Shift (AQS) systeem, waarbij zonder koppeling en met open gas geschakeld kan worden, maakt het racepakket compleet en een schakelen met volgas tot een bizarre ervaring.

Motorblok
Doordat de 996cc RSV4 model heeft gestaan voor het geheel nieuwe V4R concept, behoort het Rotax tweecilinder motorblok definitief tot het verleden. De compacte vier cilinder, 65-graden krachtbron is teruggetuned van 180pk naar 167pk (11.500 tpm), het maximale koppel wordt gehaald bij 9.500 tpm (111,5 Nm). Voor gebruik op het circuit is de overbrenging van de eerste drie versnellingen ingekort, in combinatie met nieuwe kleptiming en de standaard quick shifter zorgt dit voor heftige prestaties. Vooral in het laag- en middengebied is het verbeterde koppel merkbaar, een dip in het vermogen heb ik daarbij niet aangetroffen. De motorbeleving is daarbij niet te vergelijken met een ander merk dat op dit moment verkrijgbaar is; het is ongekend hoe het blok brult, sleurt en vermogen levert.

Conclusie
Aprilia is er met de Tuono V4R in geslaagd een waardige opvolger voor het vorige model te ontwerpen. De combinatie circuit versus openbare weg biedt voor degene die op de openbare weg wil rijden en een circuit(dag) mee wil pakken een perfecte compromis. Verbeterpunten zijn de kleine tankinhoud, het ontbreken van alarmlichten, het ontbreken van de actieradius op de boordcomputer en de zeer minimale opbergruimte onder het zadel. Vooral het ontbreken van ABS op beide motoren is gezien de focus op veiligheid een gemis. Pluspunt is de afwerking van de motorfiets, dit is erg mooi en netjes gedaan. Belangrijkste is dat de Tuono V4R een sensationeel blok met goed werkende electronica in een zeer goed rijdbaar pakket biedt, wat ons betreft is deze Tuono de nieuwe leider van het naked-bike segment.

De motor heeft een drooggewicht van 183kg, inclusief alle vloeistoffen ligt het rijklaar gewicht rond de 200kg. De 5,1 lichtere swingarm, het 10,5 lichtere frame en het twee kilo lichtere 3-spaaks achterwiel hebben bijgedragen aan een uitgebalanceerde V4R die de rijeigenschappen van het vorige model ruimschoots overtreffen.

Beide uitvoeringen van de Tuono zijn verkrijgbaar in de kleuren zwart, Wing grijs en Sunlite geel. De V4R is vanaf mei 2011 leverbaar voor € 15.490, de vanaf juni leverbare APRC versie kost € 16.690,-.

Tekst: Jeroen Stienstra