Het hele komende motorseizoen zal de redactie van Testmotor met een BMW Motorrad F900XR rijden. Het model is de helft van de nieuwe “tweeling” van BMW, die bestaat uit de naked F900R en de door ons geteste F900XR, die we als crossover middenklasser zouden betitelen. Met crossover wordt een adventuremotor zonder offroadaspiraties bedoeld, met dus wel de houding en het uiterlijk van wat we vroeger een allroad noemden, maar dan op wegbanden. Hiermee meldt de F900XR zich met een volledig nieuw model in de strijd om het hogere segment van de middenklasse. Daar zijn volop concurrenten als de Yamaha Tracer 900 (T9), Triumph Tiger Sport 850, Ducati Multistrada 950 en héél misschien ook nog wel de Kawasaki Versys 1000 of Kawasaki V-Strom 1000. Van al deze motoren is de BMW wel de enige met een paralleltwin. In de BMW Motorrad line-up is de F900XR de ‘kleinere broer’ van de S1000XR, maar dit is maar voor een heel klein deel daadwerkelijk zo. De S1000XR is namelijk in feite een vierciliinder superbike op hoge poten, terwijl deze F900XR veel meer een motor voor algemeen gebruik is, met een veel bravere tweecilinder. 

Als de nieuwe BMW afgeleverd wordt, zit hij gelijk al flink vol met accessoires, waarbij maar weinig zaken niet aangekruist zijn op de optielijst Op het eerste gezicht zouden we (na héél lang nadenken) alleen handkappen nog kunnen aanwijzen als gemis, maar verder is de testmotor zéér compleet, wat de redelijk scherpe aanschafprijs van € 13.450,- wel met een forse € 3682,85 verhoogt. Dat is dan overigens nog zonder de kofferset en het BMW Motorrad Navigator VI navigatiesysteem. Op ‘onze’ F900XR is dus een enorme lijst aan extra’s gemonteerd, die we hier toch even op een rij zetten. Het begint dan met een aantal pakketten, waarbij het wat onduidelijk is wat er nou waarbij hoort, zodoende vermelden we alles maar even. Op de lijst staan het Comfort pakket, Touring pakket, Dynamic pakket en Active pakket. Onderdelen daarvan zijn, samen met nog wat losse opties, in willekeurige volgorde: Stijlvariant Sport met Racing Red kleurstelling, adaptieve bochtverlichting, MSR (Motorsleepmomentregeling), Dynamic Traction Control, Dynamic ESA (Electronic Suspension Adjustment), Keyless Ride, dagrijverlichting, Koplamp Pro, Schakelassistent Pro, Rijmodi Pro, navigatie voorbereiding (beugel op stuur), ABS Pro, verwarmbare handvatten, bandenspanningcontrole (RDC), cruise control, Windscherm Sport, Connectivity, Intelligent Emergency Call (eCall), Teleservices, diefstal alarm, middenstandaard, mofferdragers, kofferset en de losse Navigator 6 motornavigatie. Op de optielijst staat ook de code ‘AG-Intern’, waarvan we vermoeden dat die alleen ‘leverbaar’ is voor motorjournalisten, het gaat waarschijnlijk om een extra check voor de motor uitgeleend wordt voor een test. 

Beginstand: 7 km – Eindstand: 1240  Wie: Iwan van der Valk

Als ik de “F” ophaal bij Van Harten in Amersfoort staat er maar een paar kilometer op de teller. Nieuwe motor betekent nieuwe banden, dus goed oppassen met de Michelins. De zit is prima, met alles erop en eraan qua uitrusting, wat ook wel mag voor 3682 euro aan accessoires, wat ook nog eens zonder de kofferset is. Maar, dan heb je ook wat, al is ook hier de belachelijke trend doorgebroken dat de stickers op kuip en tank niet onder de blanke lak zitten en dus zo eraf gepeuterd kunnen worden. Op een BMW van dik 17.000 euro… ?. De ruit heeft twee standen, waarvan de laagste amper beschermt en de hoge stand nogal wat herrie op de Arai maakt. Voor de koffers hebben we een losse sleutel, maar dat is omdat die als testset los van de motor blijven. Als je ze koopt heb je nog maar één sleutel, die je ook nog eens in je zak kunt laten zitten om het stuurslot te bedienen en te starten. Met wat hannessen past de helm in de koffer, maar gezien de forse buitenmaten zijn de standaard koffers toch niet heel erg handig qua binnenruimte, die gewoon tegenvalt. Boven de startknop is het prachtige dashboard dé blikvanger, BMW loopt echt ver voorop op dit vlak. 

Belangrijk element is natuurlijk de paralleltwin van deze F900. Door de XR-aanduiding verwachtte ik misschien teveel, omdat we zo onder de indruk waren van de S1000XR, maar het motorblok van de 900 is nogal aan de brave kant. Zeker, het doet alles wat je wil en misschien zelfs een beetje meer, maar met de S1000XR heeft het niks te maken. Misschien ook niet helemaal onlogisch: BMW verdeelt haar motoren in een categorie, waarvan de aanduiding na de cilinderinhoud in de modelnaam komt: de XR is dus wel een crossover maar door de F toch een volledig andere motor. Laten we het maar Duitse logica noemen. Dat motorblok dus, maar dan beoordeeld als dat van een losstaand model: het roffelt leuk, trekt pittig door in de toeren als je hem helemaal openzet en trekt vanuit alle toerentallen schokvrij op. Met een leuk geluid en de onmisbare quickhifter zit je zo op (te) hoge snelheid, maar ook langzaam rijden gaat keurig. Het wordt nooit heel opwindend, maar wel erg handelbaar en voorspelbaar. Eerste indruk: De F900XR is een zeer uitgekiend model, met een prettige zithouding en (in deze versie) niks meer te wensen qua uitrusting. Wel is het motorblok wat aan de tamme kant; het doet zeker wat het moet doen, maar zou wel iets meer power mogen hebben om het opwindende deel van een XR iets meer aan te zetten. 

Touring ruit (Puig)

Bij MDI in Ravenstein kregen we een hoge ruit van het bekende merk Puig voor de XR, vooral omdat de originele versie òf amper beschermt òf erg veel herrie maakt op je helm. Die ruit is qua bescherming een enorme stap voorwaarts, vooral in de hoge stand, al is dat wel met nogal wat geluid. In de lage stand is hij minder handig, want dan komt de hele luchtstroom op je helm uit. Alles bij elkaar wel een verbetering dus, maar het geeft wel het idee dat het nòg beter kan.

Alles bij elkaar vind ik de F900XR een zeer fraaie, complete motorfiets, maar wel eentje met een weinig uitdagend motorblok. Om het woord saai niet te gebruiken…

Fotografie: Reno @ VanDijkMedia, Testmotor.

Beginstand: 1240 KM – Einstand: 2460 Wie: Arjan Hordijk

Bij het ophalen van de BMW F900XR valt direct op hoe breed deze is. Door de gemonteerde koffers vereist het opstappen wel enige vorm van lenigheid als de motor op de middenbok staat. Is de BMW eenmaal van de middenbok afgerold, dan valt op dat het zadel verrassend laag is. Beide voeten plat op de grond is geen enkel probleem.

Tijdens het wegrijden voelt de F900XR direct vertrouwd aan. Typisch BMW, alle knopjes zitten waar je ze verwacht, het dashboard is overzichtelijk en alles voelt solide aan. De zit is zeer ontspannen, mede geholpen door het brede stuur en de comfortabele kniehoek. Het zadel voelt in eerste instantie wat hard aan maar blijkt op de langere afstanden juist erg prettig. De koppeling kent een wat lange slag, maar de bediening is licht en heeft een duidelijk aangrijppunt. Hierbij is ook de gasopname zeer soepel. Tot zo ver dus geen verassingen. De F900XR voelt in alles aan als een BMW, klaar om in één ruk naar Zuid-Frankrijk te rijden. Helaas zat dat er niet in en is de 900XR eigenlijk ingezet als woon-werk fiets.
Dit doet de motor ook uitstekend.

Door de aftermarket Puig ruit en de brede kappen worden regen en wind goed tegen gehouden. Daarnaast zorgt de handvatverwarming ervoor dat er in de koude ochtenden alsnog met zomerhandschoenen gereden kan worden, toch worden de handkappen stiekem wel gemisten dat is niet alleen voor de looks. De Puig ruit houdt het bovenlichaam dan wel goed uit de wind. Door de uitsparing aan de zijkanten wordt de wind echter wel direct over de handschoenen de mouwen van m’n motorjas in geblazen. Bij droog weer niet zo’n ramp, bij regen dringt naast wind dus ook water naar binnen. Niet prettig! Verder zorgt de ruit in de hoge stand voor nogal wat gebulder rondom de helm. Ondanks deze zaken rijdt de BMW uitstekend.

Het vermogen is meer dan adequaat en over de woon-werk rit van 45 minuten enkele reis is de F900 gewoon zeer comfortabel. Wel een kritiekpuntje voor de kleine benzinetank. Voor een motor van dit formaat is 15,5 liter eigenlijk net te weinig. Met een verbruik van net geen 1 op 20, komt het effectieve bereik op z’n 300 kilometer. Tijdens de woon-werk ritten stond de vering ingesteld op ‘Road’ hetzelfde geldt voor het motorblok. Oneffenheden worden goed weggewerkt op deze manier, zonder dat de motor na deint. Op lange doordraaiers zoals klaverbladen en opritten blijkt de BMW daarnaast verassend stabiel en kan de geldende maximum snelheid van 100 km/u gemakkelijk aangehouden worden. Korter draai en keerwerk blijkt ook geen enkel probleem, de BMW doet alles zeer onverstoorbaar.

Uiteraard ook nog even ‘gespeeld’ met de ‘Dynamic’ stand van vering en motorblok. De meerwaarde hiervan ontgaat mij echter. Vering en demping worden vooral gewoon hard en de gasreactie wat abrupt. Inherent aan hoge modellen is vaak dat deze bij stevig aanremmen in de vering willen duiken. Dit is bij de F900XR niet anders, ook niet in Dynamic stand. Zoals eerder benoemt wordt de vering in deze stand gewoon stug, maar krijgt wel moeite met wat slechter wegdek. Kort gezegd is de BMW niet heel uitnodigend om eens lekker sportief te gaan rijden. Doordat in ‘Road’ modus echter alles zo soepel gaat, is er ook op bochtige wegen nog redelijk vlot door te rijden. Vanwege deze soepelheid is de BMW niet alleen zeer comfortabel op de lange afstanden, maar ook zeer eenvoudig te rijden en hiermee uitstekend inzetbaar voor wie dagelijks op de motor zit.

Beginstand: 2655 km – Einstand: 3284 km. Wie: Eef Voogd

Als ik op de F900XR afloop ben ik eigenlijk “underwelmd”. Hij verrast me met de compacte opbouw en het in mijn ogen net te smalle front. In eerste instantie roept de F900XR het beeld bij me op van een mini-versie van een S1000XR. Het is wel meteen te zien dat deze BMW goed in de opties zit. Keyless ride is voor een dagelijkse woonwerk rijder erg handig. Hier laat BMW toch zien dat ze dit in ieder geval goed voor elkaar hebben. De connectiviteit is op dat vlak ook een stap verder dan veel andere merken. Zoals standaard is op veel auto’s kan je je telefoon, maar ook je helm en (BMW Garmin) navigatie koppelen. De bediening van diverse functies kan dan met de draaiknop op het stuur. Door de connectivity optie heeft de BMW ook de beschikking over een navigatie zonder kaart op het dashboard zelf. Hij maakt dan gebruik van de BMW-app op je smartphone. Bovendien krijg je bij een gekoppelde telefoon (met de app) de maximum snelheid in het scherm te zien, ook als je niet navigeert en de Garmin thuis hebt gelaten.

Het motorblok voldoet prima. Het maakt met de standaard uitlaat nog verrassend veel herrie voor een EURO 5 motorfiets. De tweecilinder loopt mooi en reageert prima op het gas. Er zijn redelijk wat trillingen, maar die worden niet overdadig. Bij fors doortrekken mist de BMW net wat top-end vermogen om te overtuigen. Zeker in de Road stand wordt het nooit te gek, maar er is genoeg lol mee te beleven. De quickshifter is een leuke party-trick en gebruiken we regelmatig, ook omdat de MSR koppeling soms wat onnatuurlijk aanvoelt. Je kan zonder problemen de koppeling laten schieten bij terugschakelen.

Misschien ben ik verwend door de zadels van mijn twee eigen motoren, maar jemig wat is dat zadel hard. Terwijl ik met kronkelige routes geen problemen heb, kan ik op de snelweg maar geen vrienden worden met het standaard zadel. Waar ik normaal zonder problemen 150km per dag rijdt over de A12, vroeg ik me meerdere keren na 35km al af hoe lang het nog zou duren. Gemiddeld reed ik met de F900XR 1:18,9, een prima score, maar met de kleine tank ook een noodzaak om niet iedere dag te hoeven tanken. De cruise control reageert attent en de bediening is fijn in gebruik, maar dat geldt eigenlijk voor alle knoppen op de BMW. De menu structuur vraagt soms wel veel handelingen om van de ene functionaliteit naar de andere te gaan. Voor simpele dingen vraagt het systeem om meer handelingen dan fijn is. De bochtenverlichting werkt subtiel en geeft ook werkelijk extra zicht, naast het al goede licht van de Koplamp PRO.

Naast de al eerder genoemde opties is de XR ook uitgerust met de BMW (SHAD) zijkoffers (815 euro inclusief bevestiging en sloten, exclusief kofferrek). Naast dat ze optisch niet helemaal lekker bij de styling van de XR passen, zijn ze vooral groot aan de buitenkant en niet zo groot aan de binnenkant. Mijn Shoei GT-Air II (maat M) past er niet in. Bij het monteren heb je één hand nodig om de release knop te bedienen. Niet zo handig als je de koffer beladen op de motor wilt monteren. Ook betwijfel ik of je het helemaal droog houdt als het goed regent. BMW adverteert ook met “spatwaterdicht”. Na het wassen (met een tuinslang), staat er een klein laagje water in een van de koffers. Klik de (waterdichte) binnentassen (à 75 euro per stuk) dus ook maar aan.

Ik kom er maar niet achter wat het unique selling point van de F900XR nou is. Het is geen allroad die uitblinkt in comfortabel toeren (zoals bijvoorbeeld de Versys 1000). Het is geen allroad die erg sportief rijdt (als een Tracer 9 GT), het is geen knallend PK pakhuis verstopt in een crossover, zoals de S1000XR, je kan er niet mee van de weg als met de F850GS. Maar hij doet het meeste gewoon prima en heeft een moderne uitrusting die het net even wat meer up to date maken

Beginstand: 3300 – Einstand: 4200 Wie: Iwan van der Valk

Toch wordt de test van onze F900XR steeds interessanter. Opvallend is namelijk dat de BMW zich steeds meer bewijst als breed inzetbare machine, met een voorkeur voor praktische omstandigheden. Woon-werkverkeer, korte ritjes in de buurt of langere ritten binnen Nederland, de F900XR doet het allemaal moeiteloos en bewijst zich elke dag weer als zéér praktisch. Dat dashboard, de keyless ride, de (bij mij) droge bergruimte in de kofferset en de cruisecontrol zorgen ervoor dat je het met andere motoren snel minder naar je zin hebt dan hierop. Nog een voordeel: als het begint te regenen blijft je lang droog achter de kuip en (verhoogde) ruit. Echter, er is ook een keerzijde: de wat abrupte injectie (vanaf volledig-gesloten) maakt soepel rijden in de Dynamic-stand een kwestie van steeds het gas een streepje openhouden en ook het terugschakelen met de quickshifter is minder soepel dan je zou willen. Over het plankharde zadel ben ik nog niet uit, voorlopig lijkt het erop dat het te hard is als je niet vaak genoeg rijdt, maar prima als je dagen achter elkaar op pad bent en er dus blijkbaar aan went. Maar, langzaam maar zeker begint de F900XR zich steeds meer te bewijzen als ideale vervanger van een auto: gewoon spullen in de koffer, opstappen, rijden, klaar. 

Getest: Litelok One Moto 108 motorslot 

Verder gebruikte ik een Litelok One Moto 108 motorslot. Inderdaad heel licht, maar heel groot en ook opgerold neemt het wel veel ruimte in, die niet flexibel is. Daar komt bij dat het niet handig ergens aan de motor is te hangen, dus moet die in de koffer, waar je eigenlijk die ruimte niet kwijt wil. Verder zijn er wat internetvideo’s waarop het slot wel heel makkelijk knipbaar lijkt en het heeft maar 2 ART-sterren, waarmee het voor een motor wel erg laag zit. De meeste verzekeraars zullen het dan ook niet accepteren voor een diefstalverzekering. Uiteindelijk ziet het er wel cool uit en is het gewicht erg laag, maar lijkt de daadwerkelijke bruikbaarheid als motorslot niet zo groot. 

Beginstand: 4200 – Eindstand 6724 Wie: Michiel van Leeuwen

Als er een wedstrijd voor ‘gemiddeld zijn’ zou zijn, zou de F900XR hem winnen. Maar ook weer niet, want dan zou hij ergens in uitblinken. De motor ziet er goed uit, niet alleen op plaatjes maar ook in het echt. Goeie styling en leuke opties maken het een leuke verschijning.

De eerste meters gaan makkelijk, en ik manouvreer de motor (met koffers, breed!) gemakkelijk korte hoekjes om dankzij de grote stuurhoek. Is het kleine werk gedaan, komen er direct wat puntjes aan het licht. De gasreactie blijft uit tot je je pols zowat in een wokkel draait; er is in het begin gewoon niemand thuis. Voelt alsof de motor enorm traag is, terwijl dit eigenlijk best meevalt. En dan staat de boel al in Dynamic. Dat kan beter. De weliswaar soepel aangrijpende koppeling mist wat gevoel voor mij, en dit geldt ook voor de voorrem. Overigens geen grote problemen, gewoon net aan de mindere kant van gemiddeld.

Ga je met de motor sturen door de stad, is hij erg makkelijk. Op hellingshoek over hobbeltjes merk je amper, de motor stuurt licht en de zithouding helpt ook bij dit gemak. De stad uit en de snelweg op verandert dat een beetje. De zithouding verandert van rechtop naar een beetje een kromme rug, om de vervelende turbulentie van het ruitje iets te verminderen, maar heel comfortabel wordt dat nooit. De stuurhelften trillen aardig waardoor het zicht in de spiegels minder goed is geworden. Het ruitje doet wel goed werk om de wind van mijn borst te houden, wat wel weer ontspannen is. De elektrisch instelbare demping in standje ‘road’ is voor de meeste situaties prima, dynamic is beschikbaar voor als er wat snellere lastwisselingen komen. Leuk om het verschil te merken, maar precies er tussenin (je zou kunnen zeggen gemiddeld) zou ook een prima compromis zijn. De grondspeling houdt niet over, maar het is ook niet dat je continu je stepje aan de grond hebt. Je kunt wat compenseren met de veringsinstelling (zwaardere belading) maar ik vond het rijgedrag hier niet beter van worden.

Het motorblok is eigenlijk best een fijne. BMW heeft gekozen voor een duidelijk inlaatgeluid en een subtiel uitlaatgeluidje. Helemaal prima. Klinkt prima ook dankzij de grote krukhoek, en met altijd voldoende koppel beschikbaar. Boven 6000 toeren komt er nog een schepje bovenop, wat het leuk maakt om de motor uit te wringen. Boven de 160 is de snelheid er wel een beetje uit maar dat geeft niet, dan zit je al ver bovengemiddeld en daar voelt een F900XR zich niet thuis. Binnen het gareel is zijn forté. Overigens is de motor best zuinig, voornamelijk op B-wegen. Bij doorrijden op de snelweg (130+) iets minder, maar het blijft altijd beschaafd, zeker wanneer je in acht neemt dat er een verhoogd ruitje en koffers op de motor zitten. Gemiddeld 1:17 gereden.

Dan komen we aan bij de electronica. Wat de feestvreugde drukt is de zwaar werkende quickshifter die bijna agrarisch aanvoelt; écht hard duwen en dan nog hikt hij nog weleens bij schakelen. Meermaals heb ik een weigerende quickshifter gehad en één keer een uitstappend achterwiel tijdens schakelen in de bocht. Hier had ik de traction control verwacht, maar die greep niet in. Overigens heb ik de traction control verder nooit in voelen grijpen. Cruise control werkt zoals je verwacht, zij het wel erg gretig accelererend. ABS grijpt aan de voorzijde wat snel in, achter is het uitschakelbaar maar werkt het verder ook prima. Het dashboard ziet er goed uit en heeft verschillende menu’s, waarvan ongeveer de helft het niet doet tenzij je je BMW App hebt draaien op je telefoon. Navigeren door de menu’s voelt wat traag en leidt af van het verkeer, dat moet echt beter.

Het langeduurtester is voorzien van navigatie. Niet alleen zit die verkeerd gepositioneerd – onder het dashboard, niet er boven zoals bij een GS het geval is – de navigatie reageert herhaaldelijk op regendruppels of viezigheid op het scherm waardoor het onbruikbaar wordt. Erg frustrerend en ik heb het na een aantal keer proberen niet meer gebruikt. De navigatie kan wel allemaal parameters van de motor laten zien, maar de motor niet de navigatie. Matige integratie, dat moet beter en zonder los kastje.

De tankinhoud is wat mij betreft echt te klein, hier zou best een liter of 4 bij mogen om 300 km per tank te kunnen halen. De resterende actieradius is redelijk accuraat; wanneer die op 0 staat is de tank echt bijna leeg, misschien nog een halve liter over (13,8L getankt). Die 300km zit er dus echt niet in, ik heb ’t geprobeerd. De F900XR is me nooit tegen gaan staan en wist me zelfs op de motor te krijgen bij matig weer, iets wat dan wel weer best knap is aangezien ik dan meestal liever in de auto stap. Een weekend Eifel doe je met gemak met de motor (wel vaak tanken) en de motor stribbelt niet tegen bij wat steviger stuurwerk. Hij moedigt je ook niet aan, maar het kán prima. De allemansvriend die niemand opgewonden of zielsgelukkig maakt, maar niemand echt teleurstelt. Zo maak je geen spreekwoordelijke carrière, maar heb je ook geen vijanden.

Na 7600 kilometer is de BMW F900XR weer terug naar BMW Motorrad Nederland. 

Eindconlusie: we zijn onder de indruk van de veelzijdigheid van de motorfiets als geheel. Goede koffers, fijne zit, dat waanzinnig mooie dashboard, het is echt heel erg af allemaal. Minder enthousiast zijn we over de ruit, die altijd herrie maakt. Ook is de naamgeving wat misleidend als je eerder met de S1000XR gereden hebt, daar komt hij nergens ook maar een beetje bij in de buurt. Qua motorblok zijn we erg tevreden over de prestaties, want hij loopt sterk en makkelijk hard. Maar, daarbij voelt het wel snel wat saai aan, zonder de opwinding die de S1000XR continu levert. 

 Technische gegevens 2021 BMW Motorrad F900XR